Ekain Gizateriaren Ondare

Gizateriaren Ondare edo Munduko Ondare titulua 1972an martxan jarritako egitasmo bat da. Izendapen hau UNESCO erakundeak ematen die gizateriaren herentzia bateraturako aparteko garrantzia duten Planetako leku zehatzei. Leku hauek aldez aurretik Gizateriaren Ondare Programak izendatuak eta baieztatuak izan behar dute.
UNESCO (Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundea) munduan zehar gorde eta babestu beharreko natur eta kultur ondarea aztertu, katalogatu eta zabaltzeaz arduratzen da. Modu horretan ondare horren kontserbazioa bermatzeko du.
UNESCOren ekimenetako bat Gizateriaren Ondare Programa da. Bere helburua gizateriaren herentzia bateraturako aparteko garrantzia duten leku natural eta kulturalak katalogatu, babestu eta ezagutzera ematea da. Zenbait kasutan, leku horiek euren kontserbazioa bermatzeko finantziazioa ere lortu dezakete.
Gizateriaren Ondare izendapena jasotzeko hautagaiak hainbat baldintza bete behar ditu:
1.Giza sormenaren maisulan bat izatea
2.Denbora tarte jakin bateko edo kultur zonalde konkretu batetako giza balioen elkartruke garrantzitsu baten lekuko izatea
3.Kultur tradizio baten edo zibilizazio baten lekukotza bakarra edo aparta eskaintzea
4.Eraikin mota baten, multzo arkitektoniko edo teknologiko baten edo paisaia baten adibide gailen bat eskaintzea, giza historiaren aldi esanguratsu bat erakusten duena
5.Giza ezarmendu edo erabilera tradizio baten adibide gailena izatea, kultura baten edo gizakiak ingurumenarekin izandako elkarrekintzaren adierazgarri dena, batez ere hau aldaketa bihurtezinen ondorioz galzorian badago
6.Garrantzia unibertsala duten gertakari edo usadio biziekin, ideia edo sinismenekin, edo arte eta literatur lanekin zuzenki uztartuta egotea
7.Muturreko fenomeno naturalak edo edertasun natural eta garrantzia estetiko itzela duten espazioak gordetzea
8.Lurraren historiaren etapa garrantzitsuen adibide adierazgarrietako bat izatea
9.Ekosistemen garapenean zehar garatutako prozesu ekologiko eta biologikoen adibide gailenetako bat izatea
10.Bioaniztasunaren mantenurako esanguratsu eta adierazgarri diren habitat naturalak gordetzea
1985ean, Kantabriako Santillana del Mar herrian kokaturiko Altamira kobazuloko margoek Gizateriaren Ondare izendapena jaso zuten UNESCO erakundearen partetik. Altamirako margoen aurkikuntza oso garai goiztiarrean gertatu zen, 1879an. Hasieran margo haiek Paleolito garaikoak ote ziren edo ez eztabaida nabarmenak izan ziren, baina gaur egun ez dago horri buruzko inongo zalantzarik. Gainera, beste kobazulo batzuetan aurkitutako antzeko artelanak hasierako hipotesia baieztatzen lagundu dute.
2008ko uztailaren 7an, UNESCOk Altamirari 1985ean emandako izendapena Asturias, Kantabria eta Euskal Herrian labar artea duten beste kobazulo batzuetara zabaldu zuen. Espainia Iparraldeko Paleolitoko labar artea Gizateriaren Ondare bihurtu zen eta eskualde horretako hamazazpi kobazulo gehiagok babes maila gorena lortu zuten. Izendatu horien artean aurkitzen da Ekaingo kobazuloa, bertako artelanak Ekainberri erreplikan ikusi daitezke.

Gaur egun zonalde honetan Gizateriaren Ondare bezala izendatutako kobazuloak honakoak dira: Asturiasko Printzerrian La Peña, Tito Bustillo, Covaciella, Llonín eta El Pindal; Kantabrian Altamira, Chufín, Hornos de la Peña, Monte Castilloko Kobazuloak (Las Monedas, La Pasiega, El Castillo eta Las Chimeneas haitzuloek osaturiko multzoa), El Pendo, La Garma eta Covalanas; Euskal Herrian Santimamiñe Kortezubin, Altxerri Aian eta Ekain Debako udalerrian.